Na czas Bożego Narodzenia... o ciszy, która dużo powie; o tożsamości, która zawsze zatacza koło czasu!

Prorok Izajasz mówił właśnie o Brzemiennej (także w skępskim - dobrzyńskim - wizerunku),

Ta gotycka (przywieziona w 1498 r. z Poznania) rzeźba dotyka w samo sedno naszej wiary, naszej tożsamości, naszego jestestwa; także tożsamości dobrzyńskiej.

Mówiliśmy o tym, z udziałem członków DTN, w niedzielę 18 czerwca 2017 r. w kościele i klasztorze skępskim.

Czasami więc trzeba chcieć połączyć najpiękniejsze Święta z dobrzyńską tożsamością, co też tym krótkim wpisem czynimy.

5 grudnia 2019 r. 30-lecie Lipnowskiej Grupy Literackiej w Lipnie

      Dokładnie w 30. rocznicę utworzenia z inicjatywy śp. Tadeusza Chojnickiego Lipnowskiej Grupy Literackiej, uczestniczyliśmy w Jubileuszu tej dobrzyńskiej perełki społecznej; subtelnie przygotowanym i niezwykle serdecznie oraz kompetentnie prowadzonym spotkaniu przez jej Przewodniczącego, poetę Pana Sławomira Ciesielskiego (autora ośmiu tomików poezji) wspieranym przez jej V/Przewodniczącego Pana Dariusz Chrobaka z Czernikowa.

Tadeusz Chojnicki (portret prezentowany na Jubileuszu).

       Wręczyliśmy (specjalnie przygtowany) okolicznościowy plakat, potwierdzajacy, że LGL w latach 2011-2019 w Oficynie Verbum wydała 16 pozycji o łącznym nakładzie 3.035 egzemplarzy. 

       Raz jeszcze bardzo serdecznie gratulujemy i dziękujemy za zaufanie. 

     Oddzielne podziękowania złożyliśmy Pani Bożenie Ciesielskiej ze Skeępego za medialny i "korektorsko-wydawniczy" patronat nad LGL oraz Dyrektor lipnowskiej Książnicy, Pani Ewie Chartyton za opiekę nad Grupą.

Oto jeden z kilkudziesięciu utworów w jubileuszowym tomie pt. Poczta głosowa sumienia:

Sławomir Ciesielski

Blask żaru przed zaśnięciem

poeci biorą się z rzeczywistości

wchłaniają życie

by wyrzucić je z siebie

odczuwają duchową głębię wszystkiego

poeci jak rybacy zarzucają sieci

na rzeczy i sprawy

i wyławiają doskonałości świata

najpiękniejsze zdania

wypowiadają tuż przed chwilą śmierci

trucizna po obłaskawieniu

staje się rozkoszą na języku

uśpiłem słowa ciepłem milczenia

i boję się świtu

głos mój zaszeleścił zeschniętymi liśćmi

mój wiersz rozżarza się przed zakończeniem

*

Pierwsze zdjęcia nadesłał Pan Janusz Koszytkowski, który w Oficynie Verbum wydał  w 2018 r. cenną monografię swojej gminy Wielgie.

Pasjonującą pieśń o umiłowaniu Dobrej Ziemi w czasie uroczystego spotkania wykonał Pan Jacek Szablewski z Rypina.

PREZYDENT RP W RYPINIE W 1928 r. (...po 91. latach ponownie!)

Ziemia Dobrzyńska (od 2008 r. systematycznie nazywana przez mnie Dobrą Ziemią[1]), mimo iż położona w centralnej części Rzeczypospolitej pomiędzy siedmioma "szczęśliwymi" rzekami (Wisłą, Drwęcą, Rypienicą, Pisiakiem, Pissą, Brynicą i Skrwą), nie miała szczęścia do częstych wizyt książąt, królów, władców, a począwszy od II Rzeczypospolitej (1918-1939) - Prezydentów Najjaśniejszej Rzeczypospolitej. Wypada więc na wstępie tych krótkich rozważań przypomnieć wizyty Głów Ziemi i całej Rzeczypospolitej na jej obszarze. Nie był na niej z pewnością w II połowie XI wieku pierwszy (samozwańczy) władca Mazowsza (wraz z przyszłą Ziemią Dobrzyńską) ‒ książę Mścisław (niekiedy – Masław) 

Współczesna flaga Ziemi Dobrzyńskiej (ustalona w 2017 r. przez DTN)

 W późniejszym wiekach odwiedziny władców nie były też liczne. Niektóre z nich urosły raczej do legendy, ale są mile przekazywane z pokolenia na pokolenie. Kiedy w 1331 r. król Władysław Łokietek rozgromił Krzyżaków w bitwie pod Płowcami, goniąc rozproszonych najeźdźców, miał zatrzymać się w Lipnie i wziąć udział we Mszy św. dziękczynnej, odprawionej na Wzgórzu Św. Antoniego. Jest to niewykluczone i prawdopodobne. Absolutną nowinką, nie potwierdzoną jednak w literaturze, a nawet źródłach jest informacja, granicząca jednak z legendą, mówiąca o pobycie W. Łokietka w grodzie w Kleszczynie niedaleko Rypina, usytuowanym na południowym brzegu jeziora Kleszczyńskiego, wedle której Łokietek jeszcze jako książę miał tam się ukrywać przed czeskimi najemnikami króla Wacława II. Doprawdy jednak trudno szukać w tym uzasadnienia, skoro historia i legenda umiejscowiła go w tym czasie w grocie na terenie dzisiejszego Ojcowskiego Parku Narodowego. Ale, kto wie...?

Domniemana chorągiew Ziemi Dobrzyńskiej pod Grunwaldem

   We wrześniu 1391 r. Ziemię Dobrzyńską zajął król Władysław Jagiełło i mianował starostą dobrzyńskim Krystiana z Ostrowa, którego zadaniem miało być odzyskanie Bobrownik z rąk krzyżackich. Następnie ponownie po zwycięskiej bitwie pod Grunwaldem 15 lipca 1410 r., w której wzięła udział chorągiew, oznaczona jako piętnasta z kolei, z herbem Ziemi Dobrzyńskiej, Władysław Jagiełło przybył w drodze powrotnej na zamek golubski, gdzie „spożył na zamku obiad, po czym przeprawił się przez Drwęcę na teren Ziemi Dobrzyńskiej”.

   Bezsprzecznie natomiast jednodniowy pobyt króla Zygmunta Starego w Rypinie odnotowano w kwietniu 1526 r., kiedy monarcha jechał stłumić tumult gdański, czyli wystąpienia luterańskiego pospólstwa i plebsu. Dokumentem na to jest wpis kosztów posiłku dla króla i jego świty (uczty) w miejskiej księdze rachunkowej z XVI w. (dziś – co bardzo ciekawe – jeszcze w prywatnych zbiorach). Wpis kosztów posiłku dla króla i jego świty (uczty) w miejskiej księdze rachunkowej z XVI w. przedstawiony został w postaci tabeli z pionowymi kreskami. W pierwszej pozycji jest wpis dotyczący nazwy produktu, w drugiej pozycji – ilość, w trzeciej – cena jednostkowa, w czwartej – koszt w groszach, w piątej – suma w złotych. Ówczesny 1 złoty wynosił 30 srebrnych groszy. W pierwszej pozycji wymienione zostały: wół, słonina, gęsi, kapłony, jaja, prosięta, jarzyny, piwo, wino. W drogiej pozycji (ilość): wół - 1 (sztuka) słoniny – 4 połcie, gęsi – 30 (sztuk), kapłony – 6 (sztuk), jaja – 250 (sztuk), prosięta – 4 (sztuki), wino – 1 (beczka), piwo – pół achtela[2].

 Kolejna wizyta polskiego króla wiążę się kościołem w Karnkowie k. Lipna i zamieszkiwaniem tam prymasa Polski, założyciela włocławskiego Seminarium Duchownego, ks. Stanisława Karnkowskiego. Z tą wizytą wiąże się pewna opowieść. W tej wsi, leżącej przecież na trakcie z Gdańska do Warszawy, miał w 1577 r. zatrzymać się król Stefan Batory, wracający z Janem Ignacym Działyńskim (1511-1583), byłym starostą lipnowskim, wówczas już wojewodą chełmińskim, z poskromienia buntu gdańszczan. To wtedy miał wypomnieć abp. Stanisławowi Karnkowskiemu, że w swej posiadłości nie ma okazałego kościoła, na co ten – ująwszy się honorem – nakazał rozpocząć budowę (do dziś stojącego) w tej miejscowości murowanej świątyni. Pierwotnie obiekt był zbudowany w stylu gotyckim, potem w XVIII w. gruntownie przebudowany. W 1580 r. król Stefan Batory odwiedził Górzno.

Kościół w Karnkowie, wg. ryciny F. Bruzdowicza ("Tygodnik Ilustrowany" 1852, nr 52).

Dodajmy, że powodem wystawienia około roku 1900 ogromnego pałacu w Wielgiem k. Lipna miał być przyjazd cara Rosji Mikołaja II na polowanie do lasów wielickich. Oczywiście żadna tu chluba, czy radość z tego, że ciemiężyciel Polaków odwiedzał nasza lokalną Ojczyznę.

Sto jeden lat temu, 11 listopada 1918 r. Polska – Ojczyzna moja, a wraz z nią Ziemia Dobrzyńska odzyskała po 123 latach (Ziemia Dobrzyńska – licząc od II rozbioru Polski w 1793 r. - po 125 latach) upragnioną wolność. Mimo iż życie społeczno-polityczne na naszej Ziemi ożywiało każdego niemal dnia dążenia do odbudowy i rozwoju tej Ziemi, dopiero po 10. latach, w dniu 11-12 lipca 1928 r. Ziemię Dobrzyńską i Kujawy, w tym najpierw Rypin w dniu 11 lipca, odwiedził trzeci z kolei (nie licząc Naczelnika Państwa J. Piłsudskiego 14 XII 1918-14 XII 1922 i Macieja Rataja - tymczasowo w latach 1922 i 1926 wypełniającego obowiązki prezydenta), Prezydent RP prof. Ignacy Mościcki – naukowiec i wynalazca, zaprzysiężony 4 czerwca 1926 r. Wizytę tę w wolnej Polsce po raz pierwszy przypomniałem już w 1990 r.[3].

Na Ziemię Dobrzyńską prezydent Mościcki przybył w środę, 11 lipca 1928 r. Do Rypina zawitał o godzinie o 10,45. W mieście ustawiono dwie bramy triumfalne. Przy pierwszej najdostojniejszego gościa przywitał prezes Okręgowego Towarzystwa Rolniczego (OTR), Bogdan Józef Chełmicki (1895-1982)[4], po czym dokonał prezentacji kółek rolniczych z powiatu rypińskiego. Przed bramą powitalną Prezydent Mościcki zamienił samochód na okazały powóz, zaprzęgnięty w cztery dorodne konie. Potem cały orszak udał się do drugiej bramy. Tradycyjnego powitania chlebem i solą dokonał burmistrz miasta Józef Budzanowski (1887-1948)[5]. W uroczystości wzięli udział radni rypińskiej Rady Miejskiej, przedstawiciele organizacji oraz oddział Przysposobienia Wojskowego (PW). Po powitaniu, Prezydent wraz ze zgromadzonymi osobami, ulicami miasta udekorowanymi narodowymi flagami, wśród szpaleru straży pożarnych i (!) pięciu strażackich orkiestr, które grały po kolei hymn narodowy, udał się do kościoła parafialnego, gdzie uczestniczył w Mszy św. celebrowanej przez proboszcza i dziekana rypińskiego, ks. kanonika Stanisława Gogolowskiego (zamęczonego przez Niemców na podwórzu więzienia Selbstschutzu i Gestapo w Rypinie w dniu 28 października 1939 r.)[6].

 Prezydent RP na rypińskim Rynku, 11 VII 1928 r.

 Po Mszy św. orszak przeszedł na rypiński rynek, gdzie poświęcono sztandar Okręgowego Towarzystwa Rolniczego w Rypinie, którego rodzicami chrzestnymi zostali Stanisława Maria Rudowska i Kazimierz Fudakowski[7]. Po tym akcie dokonano wbicia gwoździ pamiątkowych w drzewce sztandaru w następującej kolejności: ks. S. Gogolewski, prezydent I. Mościcki, który przekazał sztandar Bogdanowi Chełmickiemu. Nadto prof. Mościcki, Rudowska, Fudakowski, Niezabytowski oraz Twardo podpisali akt pamiątkowego poświęcenia. Następnie prezydent dokonał udekorowania Srebrnym Krzyżem Zasługi burmistrza J. Budzanowskiego, zaś Brązowym Krzyżem Zasługi Stanisława Barczewskiego z Bielawek. Po dekoracji, orszak udał się do Spółdzielni Mleczarskiej Parowej „Rotr” (nazwa wzięta od Rypińskiego Okręgowego Towarzystwa Rolniczego), która wówczas była największym tego typu zakładem w Rzeczypospolitej. Pierwszego obywatela kraju powitał wiceprezes CTR Rudowski, jednocześnie prezes mleczarni, który pełnił również rolę przewodnika pana prezydenta. Po zwiedzeniu zakładu, prezydent przeszedł do młyna spółdzielczego. Obszernych wyjaśnień na temat młyna udzielili prezes zarządu Artur Alfred Barthel z Nadroża (1889-1949)[8] i kierownik inż. Wojciechowski. Kolejnym punktem wizyty prof. Ignacego Mościckiego w Rypinie było zwiedzenie Banku Spółdzielczego. Osobami odpowiedzialnymi za udzielanie informacji na temat powstania i działalności tej instytucji byli prezes zarządu rejent Władysław Żochowski oraz dyrektor Zenobiusz Chojnowski. O godzinie 13:00 w lokalu banku spożyto śniadanie, w którym uczestniczyło 70 osób. W jego trakcie przemowę wygłosił Bogdan Chełmicki, który powiedział m. in.: „Najdostojniejszy Panie Prezydencie! Dzień dzisiejszy na zawsze pozostanie w naszej pamięci – dzień, w którym Najdostojniejszy Pan Prezydent czyni przegląd naszych codziennych poczynań, naszej codziennej szarej pracy. Pamiętam dzień inny, również drogi, kiedy 9 lat temu robił przegląd nas, szarych żołnierzy w polu, ówczesny naczelnik Państwa i Wódz Naczelny, jak wówczas osoba wodza dodawała nam otuchy w walce o granice Rzeczypospolitej, tak dziś Twoja osoba, Najdostojniejszy Panie Prezydencie, jest nam dźwignią w pracy, której jako wielki uczony Polski, jesteś najdoskonalszym wyrazem. Niech żyje Pan Prezydent Rzeczypospolitej”[9].

Następnie głos zabrał Stanisław Barczewski. Po wysłuchaniu przemówień, prezydent odebrał defiladę organizacji rolniczych, sportowych i Przysposobienia Wojskowego. O godzinie 15,30 prof. Mościcki udał się do Wąpielska, majątku Jerzego Siemiątkowskiego (1889-1974)[10]. Tam dokonano oglądu zabudowań gospodarczych oraz inwentarza żywego. Z Wąpielska, cały orszak pojechał do pobliskich Bielawek. We wsi odbył się pokaz bydła, po którego zakończeniu, najdostojniejszy gość zwiedził dwa małorolne gospodarstwa należące do Stanisława Barczewskiego i Bieżuńskiego[11].

Ogłoszenie o wizycie Prezydenta RP w Lipnie (druk wyk. w drukarni Żyda, D. Lewina)

Z Bielawek trasa wizyty prezydenta wiodła na teren działalności OTR w Lipnie, poprzez Kikół i Wolę. Do Kikoła orszak przybył o godzinie 17:00. Przy dźwiękach orkiestry, prof. Mościckiego był witany przez starostę lipnowskiego Wacława Krzyżanowskiego[12] i prezesa OTR Leona Karola Lissowskiego (1867-1931)[13]. Później orszak prezydencki udał się do majatku w Woli Tadeusza Sokołowskiego, dyrektora Banku Ziemiańskiego w Warszawie, gdzie odbył się podwieczorek. Z Woli Prezydent skierował się przez Lipno do Chełmicy Wielkiej. W mieście o godzinie Gościa witali przedstawiciele władz miejskich, szkoły, stowarzyszeń społecznych, jak również licznie zgromadzona publiczność. W Chełmicy Prezydent RP uczestniczył w pokazie koni, bydła, trzody i drobiu. Po pokazie orszak pojechał do Szpetala Górnego, majątku Artura Rutkowskiego. Po drodze zwiedził ogrody w Fabiankach i poletka doświadczalne w Szpetalu[15]. 

Grobowiec Prezydenta na warszawskich Powązkach.

*

Minęło od tamtych wydarzeń z lipca 1928 r. 91 lat. Tyle Rypin musiał czekać na odwiedziny Głowy Państwa. Mimo iż ta wizyta w dniu Święta Narodowego 11 Listopada 2019 r. wzbudza w lokalnych mediach społecznościowych różne odczucia, chcę przypomnieć, że w ówczesnej prasie (1928 r.), bo ta – podobnie jak dziś lokalna prasa, jej fora oraz media społecznościowe, w tym przede wszystkich Facebook spełniała rolę katalizatora opinii społecznej, nie znalazłem ani jednego głosu krytyki, związanego z tą wizytą. A wydawało się, że ówczesne społeczeństwo Polski było bardziej podzielone, także z racji niełatwej współegzystencji i to w stopniu znacznym mniejszości narodowych (niemieckiej i żydowskiej). Proszę nie traktować tej części wypowiedzi polemicznie, a tym bardziej krytycznie. Może po prostu warto sięgnąć do mądrości wziętej ze starożytności (jako że „cała nasza przeszłość składa się z greckiej, rzymskiej i tej co w Kościele” – C. K. Norwid), a mianowicie do słów Seneki Młodszego, który na początku nowej ery uczył, iż „Ojczyznę kocha się nie dlatego, że jest wielka, zasobna, ale dlatego, że jest własna”, a w niej (w tej własnej Ojczyźnie) jest Prezydent Najjaśniejszej Rzeczypospolitej (Głowa Państwa Polskiego), któremu każdorazowo należy się cześć i szacunek.

---

[1] M. Krajewski, Koryfeusz Dobrej Ziemi. (Biografia prof. Jerzego Pietrkiewicza 1916-2007), Rypin 2008.

[2] Inf. RN z VI 2019.

[3] M. Krajewski, Prezydent RP w Rypinie, „Gazeta Pomorska” 1990, nr 282, z 5 XII, s. 6; Idem, Prezydent RP w Lipnie i Włocławskiem, „Gazeta Pomorska” 1990, nr 283, z 6 XII, s. 6.

[4] M. Krajewski, Nowy słownik biograficzny Ziemi Dobrzyńskiej (cyt. dalej: NSBZD), t. 1: A-Ł, Rypin 2014, s. 133-136. Zauważyć trzeba, że B. Chełmicki o wizycie Prezydenta I. Mościckiego w Rypinie nie nawiązuje w swoich wspomnieniach, notabene wydanych dwukrotnie: B. Chełmicki, Powiat rypiński w latach 1905-1939. Kartki z pamiętnika, Rypin 1997.

[5] M. Krajewski, NSBZD, t. 1: A-Ł, Rypin 2014, s. 109-111.

[6] Biografia ks. S, Gogolewskiego zob.: M. Krajewski, NSBZD, t. 1: A-Ł, Rypin 2014, s. 320-322.

[7] „Gazeta Gospodarska”, 1928, nr 32-33, s. 952; Stan., Wzajemne odwiedziny. Prezydent Rzeczypospolitej wśród rolników, „Gazeta Świąteczna”, 1928, nr 2484, s. 2; Pan Prezydent Rzeczypospolitej wśród rolników, zrzeszonych w Centralnem T-wie Rolniczem, „Gazeta Rolnicza”, 1928, nr 44-45, z 9 XI, s. 1502-1503.

[8] M. Krajewski, NSBZD, t. 1: A-Ł, Rypin 2014, s. 54.

[9] Cyt. za: Pan Prezydent Rzeczypospolitej wśród..., s. 1507.

[10] M. Krajewski, NSBZD, t. 2: M-Ż, Rypin 2014, s. 290-291.

[11] N. Raczkowski, Wizyta Prezydenta Rzeczypospolitej prof. Ignacego Mościckiego na Ziemi Dobrzyńskiej i Kujawach (11-12 lipca 1928 r.), "Rocznik Dobrzyński", t. XI, pod red. M. Krajewskiego, Rypin 2018, s. 45-47.

[12] M. Krajewski, NSBZD, t. 1: A-Ł, Rypin 2014, s. 530.

[13] Ibidem, s. 576.

[14] M. Krajewski, NSBZD, t. 2: M-Ż, Rypin 2014, s. 269.

[15] T. Świecki, F. Wybult, Mazowsze Płockie..., s. 543.

Dobrzyńska perła wyrosła ze strof poetyckich

Utworzona 5 grudnia 1989 r. w Lipnie Lipnowska Grupa Literacka szykuje się do 30-lecia. Z tej okazji ukazał się jubileuszowy tomik poezji, o którym pisałem na profilu Księgarni Dobrzyńskiej. Tu pragnę opublikować Postscriptum do tego tomiku, o co prosili mnie animatorzy Grupy. Bez wątpienia spirtus movens animo patrio Terra Dobrinensis in LGL jest poeta ze Skępego, Sławomir Ciesielski, o którym piszę w niżej podanym dopisku do tomiku.

Postscriptum

            Lipnowską Grupę Literacką znam od trzydziestu lat. Był wrzesień 1989 r., dokładnie 6 września, kiedy to w krużgankach Klasztoru Ojców Bernardynów w Skępem, obok przybyłego z Londynu Jerzego Pietrkiewicza, stanęło kilku Dobrzyniaków, w tym Tadeusz Chojnicki, Sławomir Ciesielski i piszący te słowa. Powodem spotkania było przede wszystkim odsłonięcie (zgodnie z zawołaniem proroka mniejszego Habakuka, iż kamień na murze wołać będzie) poetyckiego epitafium z wierszem pt. Modlitwa do Matki Bożej Skępskiej na dzień 8 września (z 1953 r.). Był tam, jak powiedziano, Tadeusz Chojnicki i kto wie, czy to spotkanie nie zaowocowało narodzinami w jego twórczej i koncyliacyjnej głowie pomysłem utworzenia przy kierowanej przez Niego lipnowskiej bibliotece kółka literackiego, które przyjęło nazwę „Lipnowska Grupa Literacka”. Można więc zaryzykować tezę, że LGL narodziła się niejako pod opiekę N.M.P. Skępskiej, dziś – jakże słusznie ‒ tytułowanej także Matką Bożą Brzemienną, (sic!) Królową Ziemi Dobrzyńskiej, Mazowsza i Kujaw[1].

            Trzydziestoletnie – co by nie powiedzieć – dzieje, (bo to więcej niż jedno pokolenie, które demografowie zgodnie sytuują na ćwierć wieku, czyli 25 lat), opisała ze skrupulatnością średniowiecznego (w najlepszym tego słowa znaczeniu) scriby, Bożena Ciesielska, która od kilku lat pisze o LGL i „zagrzewa do oklasków”, wykonując – jak się to często mówi – benedyktyńską pracę, spisania wszystkiego, co działo się pod skrzydłami patronów poezji; i tych od pogan – jak Apollo, i tych świętych, jak św. Grzegorz z Nazjanzu, św. św. Kosma i Damian, czy też św. Łucja z Syrakuz  i św. Franciszek Salezy – patronów pisarzy.

            Lipnowska Grupa Literacka jest swoistą perełką, a może nawet klejnotem, w krajobrazie kulturalno-naukowym Dobrej Ziemi, gdzie całe wieki wydały blisko 5 tys. osób o niecodziennych życiorysach, biografiach godnych naukowych i popularnonaukowych annałów; osób które – jak uczy biografistyka – przekroczyły próg przeciętności. Zdaje się, a chyba nie mam wątpliwości, (choć nie mieć wątpliwości, to równie bratać się z cynikiem i ignorantem), iż wszyscy Jubilaci z LGL taki próg przekraczają. Chwała im za to, że Dobrą Ziemię dobrze ubogacają, dobrze jej życzą i jeszcze lepiej służą.

            Chwalebne, że obecni zrzeszeni formalnie, czy bardziej nieformalnie, w LGL pamiętają o swoich korzeniach, o swoich tutejszych patronach, jak wspomniany raz jeszcze T. Chojnicki i twórczyni „podwójnego pióra”, Jadwiga Jałowiec, której ten tomik jest dedykowany. Jego wydanie nie tylko „pieczętuje” dorobek twórczy ostatnich lat, ale także otwiera swoje podwoje dla nowicjuszy w tej Grupie. Jedni i drudzy niech będą pewni, że ich twórczość,  przelana na słowo drukowane,  upełnomocnia się prawie jak w spiżu. Dobrze także, że dzięki zabiegom Osób z arsenału spiritus movens tomik pt. Poczta głosowa sumienia dotrze do większości gmin i instytucji kultury na Ziemi Dobrzyńskiej. Rolą Wydawcy będzie to, aby zatoczył on jeszcze szersze kręgi i znalazł się w obiegu bibliograficznym Polski i ... świata, jako że niebawem trafi do Biblioteki Kongresu Amerykańskiego. Niech i za Oceanem wiedzą, że na ziemi wyznaczonej siedmioma szczęśliwymi rzekami, której herb darował, wraz ze swą (jedyną) koroną, król Kazimierz, zwany – jakże słusznie – Wielkim, są umysły pobudzane duchem wybitnych poetów i pisarzy tej Ziemi.

prof. zw. Mirosław Krajewski

---

[1] Po raz pierwszy o ten „ziemski” tytuł zabiegałem w recenzji książki o klasztorze skępskim na łamach „Rocznika Dobrzyńskiego”, t. 8: 2015, s. 306, a potem w książce z 2017 r. pt. Dobrzyńska i Brzemienna Matka Boża w skępskim wizerunku. Niech ta kolejność tytulatury wybrzmi raz na zawsze, przynajmniej tu – na Ziemi Dobrzyńskiej!

KLEJNOTY ZIEMI DOBRZYŃSKIEJ

Przy niezwykłej życzliwości Ojców Bernardynów w sobotę 12 X 2019 r. w kościele i klasztorze skępskim odbyła się promocja (przepraszam za nieskromność) mojej 153. książki autorskiej (bądź zredagowanej przez mnie) z lat 1977-2019. Obowiązki Gospodarza Miejsca pełnił dzielnie i przyjaźnie (w zastępstwie nieobecnego z racji zjazdu przełożonych Prowincji Gwardiana o. Hermana) o. Józef, z pomocą brata zakonnego Salwatora oraz o. Oskara. Przybyło blisko 100 osób - członków DTN, członków LGL oraz mieszkańców Skępego i okolic na czele z Burmistrzem Panem Piotrem Wojciechowskim i Przewodniczącym RM Panem Januszem Kozłowskim. Obecni byli przedstawiciele Towarzystwa Naukowego Płockiego (najstarszego w Polsce towarzystwa naukowego, którego członkostwem szczycę się od 1979 r.) w Płocku oraz Goście z Warszawy, Gdańska, Kościerzyny, Włocławka i wielu innych miast i miejscowości. Pasjonujący koncert organowy wykonał mistrz tej muzyki Pan Piotr Bednorz z Kikoła - zasłużony członek DTN. 

Po spotkaniu w kościele i zbiórce pieniędzy na dalszą renowację pięknej polichromii brata Walentego Żebrowskiego (sprzed 1755 r). w kaplicy św. Anny, nie było końca rozmowom w klasztornym refektarzu. Do końca towarzyszyli nam o. Józef i brat Salwator. 

(Pscr. Za pomoc w organizacji dziękujemy Pani Ani Sobkiewicz z Golubia-Dobrzynia i Panu Waldkowi Panertowi z Lipna; zaś za zdjęcia - Pani Bożence Ciesielskiej ze Skępego i Panu Grzegorzowi Gołębiewskiemu z Płocka).

https://www.youtube.com/watch?v=W4SBNQ3MX2o&list=PLc9JD2VtEzqDDzDa3A5BDf_-VKHBp3R63&index=2&t=0s&fbclid=IwAR1IXi02waeiIg_TqWRe5iOCrdvtO11DgS8OxtmGDxut_FYKUH9JrdKUq34

(zdj. B. Ciesielska, Skępe)

(zdj. G. Gołębiewski -Płock)

Na zakończenie mistrz muzyki organowej, Piotr Bednorz w Kikoła dał pasjonujący koncert. Była nawet Gaude Mater Polonia, wysłuchana przez gromadzonych na stojąco. Potem Bernardyn O. Józef dziękował (wierszem) za dzieło, sławiące także Matkę Bożą Brzemienną, Królową Ziemi Dobrzyńskiej., Mazowsza i Kujaw. (Ps. stojący na pierwszym planie koszyk na zakończenie wypełnił się ofiarami (zamiast kwiatów dla autora) na dalsze prowadzenie renowacji pięknej polichromii (przed 1755 r.) w kaplicy św. Anny.

**

Była promocja w klasztorze skępskim w dniu 12 X 2019 r., promowano też publikację na konferencji SGZD w Działyniu w dniu 17 X 2019 r., były liczne pytania o to, gdzie ją  zamówić, więc podajemy adres mailowy do zamówień: dcv@autograf.pl,

bądź w Googlach wystarczy wpisać: Księgarnia Dobrzyńska.

Polska wschodzącą potęgę...

Kiedy trzy lata temu prognozowałem, że Polska - Ojczyna moja stanie się niebawem wschodczą potęgę, moi Znajomi, z uśmiechem, powątpiewali, a jednak prof. G. Friedman, potwierdza diagnozą najzupełniej.

https://www.tysol.pl/a15069-George-Friedman-Polska-jest-wschodzaca-potega-Schodzace-sily-wytaczaja-przeciwko-niej-najciezsze-dziala?fbclid=IwAR1Tz0OXJ8TPlkO1i2HiLn5XmncPRoMTtqWAUIwLHomwRX3nonWSHF1pEXg


https://www.youtube.com/watch?v=ooOFIMVFET0&feature=share&fbclid=IwAR17sWFBuxXeUJPrIl77KckyrT_1hx6KJZBk9WcTe7QZmPC6Pgfqnnqbzbo

© Niekoronowany władca Polski i jego związki z Dobrą Ziemią

Dzisiaj mój były student, D. Z. napisał mi sms-a następującej treści: "Wielki dzień dziś nastał. Jest zgoda Watykanu na beatyfikację Prymasa Tysiąclecia, pozdrawiam...".

Zaiste!

O Prymasie Kardynale Wyszyńskim i jego związkach z Ziemią Dobrzyńską mówiłem w minioną sobotę w kościele klasztornym w Oborach. Dlatego też raz jeszcze przytoczę ten fragment, bowiem - jak zaznaczył  tam - po moim wystąpieniu - młody człowiek z Rypina: "Tyle mamy wiadomości o Prymasie Wyszyńskim, ale, że miał On takie związki z naszą ziemią, nie wiedziałem".

Prymas Tysiąclecia w Oborach, 18 lipca 1976 r.

(arch. cyfr. autora)

Oto zapowiedziany fragment:

            Musicie Drodzy Państwo tu w Oborach usłyszeć jeszcze o czymś ważnym, a właściwie o Kimś ważnym. I proszę mi nie mówić, że nie będzie to miało związku z tematem. Temat, jak mawiał W. Churchill, trzeba wyczerpać; wyczerpać temat, a nie słuchaczy. (Taka dygresja, aby nie rozbolały Państwa zbytnio serca).

            Okupacja niemiecka zakończyła się w styczniu 1945 r. i dopiero wtedy Karmelici mogli przybyć tu z siedziby Prowincji w Krakowie i zająć się odbudową zniszczonego klasztoru i kościoła, w tym poddać konserwacji przechowywaną w drewnianej skrzyni, ukrytej w ziemi, łaskami wsławioną Figurę Matki Bolesnej.  Dla klasztoru nadszedł jednak niełatwy czas egzystencji w trudnych warunkach politycznych, szczególnie w latach 50. XX w. oraz w niedostatku, bowiem dopiero w 1971 r. Obory stały się parafią i wtedy sytuacja ekonomiczna nieco się poprawiła, ale przyszyły nowe wyzwania, także te – duchowe, oczekiwane od połowy XVIII w., tj. koronacja koronami papieskimi Piety Oborskiej. Właśnie ten fakt, pewnie jeden z najważniejszych wydarzeń w ponad 400-letnich dziejach klasztoru oborskiego, skłania nas do przypomnienia słów, które wypowiedziane zostały przez niekoronowanego króla Polski, wielkiego Prymasa Tysiąclecia, którego Bóg daje Narodowi raz na tysiąc lat, Stefana Kardynała Wyszyńskiego.

            Trzy razy Prymas Wyszyński stawał, bądź przejeżdżał przez Ziemię Dobrzyńską. Raz w 1938, kiedy był na wakacyjnym zastępstwie w parafii lipnowskiej, drugi raz – jesienią 1953 r., kiedy wieziony był przez Sierpc-Rypin-Golub-Dobrzyń na miejsce pierwszego uwięzienia.

Przypomnijmy,  że uwięziony został 25 września 1953 r., czyli dokładnie 66 lat temu. W tych dniach przypada właśnie ta rocznica. Uwolnienie nastąpiło dopiero 28 października 1956 r. W tym czasie Prymas przebywał kolejno w Rywałdzie k. Grudziądza, Stoczku koło Lidzbarka Warmińskiego, Prudniku na Śląsku Opolskim i Komańczy w Bieszczadach.

            Wreszcie 18 lipca 1976 r. kiedy stanął przed obliczem Piety Oborskiej, by ją ukoronować i wtedy powiedział piękne, wymowne i przejmujące zarazem słowa, używając po raz pierwszy określenia: "oborzańskie": 

„Oto ustał smutek, przeszły burze dziejowe,

a świątynia, która nieraz płonęła, stoi odbudowana wytrwale i cierpliwie

przez zasłużonych stróżów Sanktuarium, Ojców Karmelitów.

Wszystkie męki minęły,

a w Sanktuarium Oborzańskim trwa nadal spokojnie Maryja

i przypomina Ludowi Bożemu polecenie Chrystusa:

„Cokolwiek wam Syn mój każe, czyńcie!”[1].

---

[1] Treść autoryzowanej homilii Prymasa Polski Stefana Kardynała Wyszyńskiego pt. „Patronce Ziemi Bolesnej”, zob. „Miesięcznik Pasterski Płocki” 1976, nr 12, s. 468-472. Zob. także M. Krajewski, Oborzańskie Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej - Pani i Królowej Ziemi Dobrzyńskiej, Kraków-Obory-Brodnica 2016.

Przy okazji rzecz niecodzienna, zacytuję fragment utworu poetyckiego – mało kto kto wie -  napisanego przez Stefana Wyszyńskiego pt. „Polska jest jedna”.

Jedna jest Polska, jak Bóg jeden w niebie
Bo nie istnieje inna dla Polaka,
Póki swej duszy w błocie nie zagrzebie
I nie zatraci się na obcych szlakach.

(…)

Przeto swe siły jej w ofierze składam,
By wnuk i prawnuk jej językiem władał
Aby najdalsze moje pokolenia
Jaśniały dumą swego pochodzenia !