Dla przypomnienia pewien drobiazg wydawniczy opublikowany na dzień beatyfikacji Papieża- Polaka w 2011 r.
Universitas w nauczaniu Jana Pawła II, Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe, Rypin 2011, ss. 165, zdjęcia, ISBN 978-83-63043-00-1, rec. dr hab. prof. UKW Jan R. Błachnio
Słowo wstępne
„Odczuwam obecność samego Papieża – człowieka,
który odszedł do Pana, ale się nie oddalił...”
papież Benedykt XVI
Błogosławiony papież Jan Paweł II – człowiek, który wyjątkowo ukochał wiedzę i naukę, dla którego wiedza była „wspaniałym i niezgłębionym bogactwem całej ludzkiej rodziny” , swoje wieloaspektowe nauczanie poświęcił w poważnej części tym wszystkim, którzy posługują się wiedzą, czynią z niej pasję swego życia, drogowskaz do lepszej egzystencji i natchnienie dla duszy. To dzięki nauce, jej ciągłemu rozwojowi, który towarzyszy od starożytności, dzisiaj – mówił Jan Paweł II – „lepiej rozumiemy pozycję człowieka we wszechświecie, relacje między historią ludzkości a historią kosmosu, strukturalną spójność i symetrię cząsteczek, z których zbudowana jest materia, niezwykła złożoność, a zarazem zdumiewającą koordynację procesów życiowych. Dzięki nauce potrafimy coraz bardziej doceniać (…) „cud bycia człowiekiem” . Jednocześnie niezwykle wymownie w 1964 r. w Rozważaniach postawił jakże ważne pytanie: „To wszystko wiem. Leczy czy wystarczy tylko wiedzieć?” .
Do szkoły i uniwersytetu papież Jan Paweł II miał szczególny sentyment. Wypowiadał się o nich prawie zawsze jak o swojej Alma Mater, niezależnie, czy dotyczyło to Uniwersytetu Jagiellońskiego, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Uniwersytetu w Bolonii, czy też Uniwersytetu Wileńskiego. W siedzibie UNESCO w Paryżu w 1980 r. mówił m. in.: „Uniwersytet (…) to miejsce, o którym trudno nie mówić bez wewnętrznego wzruszenia. Warsztaty pracy, przy których powołanie człowieka do poznania i konstruktywny związek samego człowieczeństwa z prawdą, jako celem poznania, staje się codzienną rzeczywistością, niejako chlebem powszednim tulu mistrzów, czcigodnych koryfeuszów nauki i jej praktycznego zastosowania, a wokół nich młodych badaczy i adeptów nauki oraz rzesze studentów ściągających do tych ośrodków poznania wiedzy” . Notabene bł. Jana Pawła II zawsze ujmowała postawa troski o człowieczeństwo. Nie bez powodu więc w swojej autobiografii przywołał postać sługi Bożego, Jerzego Ciesielskiego, profesora Politechniki Krakowskiej, którego „pasja naukowa była nierozerwalnie związana ze świadomością transcendentnego wymiaru prawdy. Swoją dociekliwością uczonego łączył z pokorą ucznia wsłuchanego w to, co o tajemnicy Boga i człowieka mówi piękno stworzonego świata”. Zaraz potem dodał o prof. J. Ciesielskim: „Posługę uczonego –„posługę myślenia” – uczynił drogą do świętości. Mówiąc o powołaniu człowieka nauki, nie możemy pominąć również i tej perspektywy. (…) Być pracownikiem nauki, to zobowiązuje! Zobowiązuje przede wszystkim do szczególnej troski o rozwój własnego człowieczeństwa” .
W poznaniu naukowym, w badaniach uniwersyteckich oraz jakże ważnej działalności i pracy dydaktycznej Jan Paweł II chciał widzieć przede wszystkim człowieka, stąd do ludzi nauki apelował: „Nie przeoczcie człowieka”, „bądźcie stróżami ziemi”, którą trzeba chronić i rozwijać. Pragnął, aby każdy uniwersytet stawał się miejscem mądrych badań i cierpliwego nauczania, w którym jaśnieje prawda, a nie „światłocień”, a którego – jak wiadomo – nie chciał znać Cyprian Kamil Norwid .
***
Ta skromna praca nie pretenduje żadną miarą do wyczerpania tematu zakreślonego w jej tytule. Jest jedynie głosem – wydaje się – w koniecznym dyskursie o miejscu uniwersytetu w XXI wieku, przy świadomym i bezwzględnie koniecznym uwzględnieniu bogatego nauczania błogosławionego Jana Pawła II, który swoje wieloletnie doświadczenie akademickie wykorzystał w głosie Kościoła Powszechnego na temat miejsca i roli we współczesności tej edukacyjnej i badawczej instytucji, której na imię „uniwersytet”.
W pracy w sposób zamierzony zasadniczo nie wykorzystano innych wypowiedzi-opracowań omawiających nauczanie Jana Pawła II w kwestii uniwersytetu. Natomiast zupełnie świadomie posłużono się obszernymi wypowiedziami Ojca Świętego kosztem szerszego ich omawiania, co niewątpliwie znacznie osłabiłoby tę wypowiedź. Po ukazaniu się na początku ubiegłego roku całości monumentalnych „Dzieł zebranych” Jana Pawła II, Jego rozważania w głównej mierze zaczerpnięto z oryginału tej 16-tomowej edycji, obejmującej 16.019 stron, a która istotnie ubogaciła bibliotekę prywatną piszącego te słowa .
Materiał ilustracyjny koresponduje oczywiście z całością życia i posługi Kościołowi bł. Jana Pawła II. Świadomie zostały włączone do niego motywy regionalne i lokalne związane z wydawcą tej pracy, jakim jest Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe. Dlatego też znajdują się nim zarówno zdjęcia ilustrujące spotkanie Ojca Świętego na uniwersytecie toruńskim, jak też błogosławieństwa dla Sanktuariów Maryjnych w Skępem i Oborach na ziemi dobrzyńskiej.
w dniu 1 maja 2011 r.
